Φωτογραφία από Νότα Κυμοθόη, ανήκει
ΝΟΤΑ ΚΥΜΟΘΟΗ
"ΑΝΑΒΙΩΣΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΦΑΛΛΗΦΟΡΙΩΝ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ"
ΔΟΚΙΜΙΟ
Μετά από 2500 χρόνια, αναβιώνουν στην Αθήνα τα αρχαία Φαλληφόρια γύρω από την Ακρόπολη των Αθηνών για δεύτερη χρονιά.
Ήταν μια εορτή αφιερωμένη στα "Αγροτικά Διονύσια" και ήταν συνυφασμένη με τη λατρεία του Διονύσου. Οι Φαλληφορίες αποτελούν αναπόσπαστο μέρος όλων των Διονυσιακών γιορτών και ήταν διαδεδομένες σε όλη τη γεωγραφική επικράτεια του ελληνισμού. Κυρίαρχο μέρος της γιορτής ήταν η περιφορά του ανθισμένου φαλλού κι ονομάζεται και Φαλλαγώγια.
Προπορεύεται το ιερό ξόανο του Διονύσου κι ακολουθούν άντρες μεταμφιεσμένοι σε Σιληνούς, Σατύρους και γυναίκες Βακχίδες κρατώντας θύρσους, δάδες, ξύλινα ραβδιά με κουδούνια που έχουν στην κορφή τους φαλλό, ενώ φορούν στεφάνια από κισσό.
Κρατούν δερμάτινους ασκούς με οίνο και λένε περιπαιχτικά τραγούδια στους περαστικούς.
Κάνουν τελετές στον Διόνυσο Φαλλήνα (προσωποποίηση του φαλλού) για να είναι μαζί τους και να γιορτάσει την χαρά της αναγέννησης της φύσης, ξυπνώντας την ζωογόνο ενέργειά της.
Ακολουθούσαν χοροί, φαλλικά τραγούδια και ευωχίες από όλους τους συμμετέχοντες ενώ στο τέλος της πομπής, έπιναν όλοι από τους ασκούς με τον Διονυσόγευστο οίνο. Γυναίκες βακχίδες κρατούσαν καλάθια με σύκα.
φωτογραφία από Νότα Κυμοθόη, ανήκει
Η περιφορά του λιτανικού φαλλού που αποτελούσε απεικονιστικό σύμβολο της γονιμότητας αποτελούσε μέρος των γονιμικών τελετών, που διασφάλιζαν την ευγονία και ευκαρπία των συμμετεχόντων και εορταζόντων. Αναπαράσταση για να φύγει το παλιό και η παγωνιά του χειμώνα και να έρθει η ανανέωση στη ζωή των ανθρώπων.
φωτογραφία από Νότα Κυμοθόη, ανήκει
Η πομπή ξεκίνησε και φέτος από την Ακρόπολη με βακχική μουσική από άσκαυλους (γκάιντες), αρχαίους αυλούς και τύμπανα.
Με αυτοσχέδια τραγούδια και τον περίφημο κωμαστικό χορό Κόρδακα
φωτογραφία από Νότα Κυμοθόη, ανήκει
και πλήθος κόσμους που ακολουθούσε άλλοι με μάσκες
φωτογραφία από Νότα Κυμοθόη, ανήκει
κι άλλοι δίχως μάσκες την πομπή, πέρασαν μέσα από τα στενά δρομάκια της Πλάκας, φτάσανε στο Μοναστηράκι κι από εκεί στο Θησείο, όπου με τρόπο αρχέγονης τελετουργίας συνδέθηκε το αρχέγονο τελετουργικό του χθες με το σήμερα, εποχή οπού γιορτάζεται η Αποκριά...
φωτογραφία από Νότα Κυμοθόη , ανήκει
Ένα διαφορετικό αποκριάτικο γλέντι, με πραγματικές μάσκες, έργα τέχνης και στο κεφάλι στεφάνια κισσού και κρατώντας φαλλούς ξεσήκωσαν τον κόσμο μέσα στα στενά της παλιάς Αθήνας.
φωτογραφία από Νότα Κυμοθόη, ανήκει
Ο φαλλός στην αρχαία Ελλάδα ήταν ένα φυλακτό τους σπιτιού και τον κρατούσαν από την ημέρα των Φαλληφορίων έξω από το σπίτι για προστασία. Τον στόλιζαν δε με φρέσκα λουλούδια για να έχουν την γονιμοποιό ένργεια του Διονύσου συνεχώς κοντά τους και να διώχνουν κάθε κακιά επιβουλή. Διασφάλιζαν έτσι την ακεραιότητα του ιδιωτικού τους χώρου.
Εδώ μια αττική μελανόμορφη κύλιξ του 550 π.Χ. από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Φλωρεντίας, όπου απεικονίζεται μια φαλλική πομπή με οχτώ ιθυφαλλικούς άντρες να μεταφέρουν έναν τεράστιο φαλλό στο άρμα των Φαλληφορίων.
Οι τελετές του φαλλού είναι αρχέγονες και γίνονταν μέσα σε σπήλαια με στολισμένους φαλλούς και κουδούνια αλλά και θύρσους από πεύκα και κουκουνάρια...
Δρώμενα αυτής της αρχαίας εποχής τελούνται ακόμα σε πολλές περιοχές της Ελλάδας:
Οι Γενίτσαροι και οι Μπούλες στη Νάουσα, τα Ραγκουσάρια στην Καστοριά, οι Μωμόγεροι στην Κομοτηνή, οι Κουδουνοφόροι στην Βοιωτία, οι Μπαμπούγεροι στη Σκύρο, ο Βλάχικος Γάμος στη Θήβα και οι καρναβαλιστές με σχεδιασμένες μάσκες και σατυρικές αμφιέσεις σε διάφορες περιοχές, όπου ξεφαντώνει το γλέντι και καταλήγουν στην καύση του Καρνάβαλου, θέλοντας να κάψουν το παλιό και να φέρουν το καινούριο σε πόλεις και χωριά...
Τα Φαλληφόρια, μια καθαρά ευωχιακή γιορτή με κραυγές όπως το ΕΥΟΙ ΕΥΑΝ ΕΥΑ και το ΧΑΙΡΕ ΦΟΙΒΕ πολεμήθηκαν λυσσαλέα από την θρησκεία των χριστιανών. Η Δόμνα Σαμίου, είχε κατορθώσει σε όλη της τη ζωή να συγκεντρώσει όλ' αυτά τα τραγούδια και να δημιουργήσει μια σπάνια συλλογή τα γνωστά "γαμοτράγουδα της Αποκριάς".
Δυστυχώς εξαπολύθηκε εναντίον της ένας αδίστακτος πόλεμος από κάποιον πρωτοψάλτη, αλλά εκείνη συνέχισε το έργο της. Τα τραγούδια αυτά αν και έχουν λαϊκή επίδραση από το πέρασμα των χρόνων ανάλογα με τις περιοχές που τραγουδιούνται αυτές τις ημέρες, έχουν βάση καθαρά την γονιμοποιό ουσία και το φαλλό. Σχετικό και το γνωστό "Πως το τρίβουν το πιπέρι..."...
Στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ιταλίας εικονίζεται στο Αττικό μελνόμορφο αγγείο του 600 π.Χ.
ένα τελετουργικό δρώμενο καθαρά Διονυσιακό και έχει σχέση με τον άσεμνο χορό Κόρδακα
Πλήθος έργων τέχνης, αγάλματα, νομίσματα και γλυπτά αλλά και αγγεία αναφέρονται στα Φαλληφόρια, κι είναι σκόρπια σε διάφορα Μουσεία στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες του εξωτερικού.
Καλή Αποκριά σε όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα σε όσους κατανοούν αυτή την ευωχιακή εποχή κι έχουν εκείνο το αρχέγονο πνεύμα της κατά νου, που έχει περάσει με την τελετή και το "Μυστήριο" του Γάμου επίσημα στη ζωή και στις ανθρώπινες κοινωνίες.
Αλλά και ο προπάππους μου/μας Αριστοτέλης στην Ποιητική του 5.1449b 2 αναφέρει πως η κωμωδία και η τραγωδία προέρχονται από τα σκωπτικά άσματα που λάμβαναν χώρα κυρίως αυτή την εποχή στον ελληνικό χώρο.
(από το βιβλίο μου," Έθιμα και αρχαίες γιορτές στην Ελλάδα" Νότα Κυμοθόη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου