(From Aristotle University Digital Collections)Thank you
Νότα Κυμοθόη "Φεραί η Φερές"
Αρχαία ελληνική πόλη που πήρε το όνομά της από την Φερά, κόρη του Αιόλου (γιου του Δευκαλίωνα και της Πύρας, των διασωθέντων από τον κατακλυσμό Ελλήνων βασιλιάδων της αρχαίας Φθίας). Ήταν μια σπουδαία πόλη και ανήκε στην παράκτια (παρά την ακτή) αρχαία Πελασγιώτιδα (τετραρχία πόλεων) με επίνειο την αρχαία Παγασές (στο λιμάνι της Μαγνησίας, όπου άκμασε τον 5ο -4ο π.Χ. αιώνα). Ανήκε στην Αμφικτιονία των Δελφών και μέχρι το τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου ανήκε στη συμμαχία των Αθηναίων. Λατρευόταν η Θεά Άρτεμις Φεραία ή Φεραία Άρτεμις!!!Με την επιγραφή Αρτέμιδι Ε[ννοδίαι]η κάτωθι στήλη:
Η Θεά Άρτεμις στις Φερές ή Φεραία Άρτεμις, μαρτυρείται στην επιγραφή. Πρόκειται για το πάνω αριστερό τμήμα μικρής μαρμάρινης αναθηματικής στήλης με μορφή ναϊσκου . Βρέθηκε τυχαία το 1978 στα ερείπια της κατεστραμμένης από τους σεισμούς του 1957 εκκλησίας της Παναγίας (έτος ανέγερσης 1865), στις βορειοανατολικές υπώρειες του δυτικού λόφου της Ακρόπολης των Φερών. Στην ίδια θέση κατά την εποχή του Ρήγα Φεραίου υπήρχε η μοναδική εκκλησία των Φερών στο χριστιανικό νεκροταφείο και πιθανότατα στην αρχαιότητα υπήρχε εκεί αντίστοιχο νεκροταφείο από τις αρχαίες Φερές
Η άνω στήλη είχε χρησιμοποιηθεί ως οικοδομικό υλικό στην εκκλησία της Παναγίας όπως και άλλα αρχιτεκτονικά μέλη αρχαίων κτιρίων από αρχαίους ναούς των αρχαίων Φερών.
Η περιοχή της Μαγνησίας και της Θεσσαλίας στην αρχαιότητα λάτρευε την Θεά Άρτεμη Φεραία ή Εννοδία!!!Η Λατρεία της εντοπίζεται:
1)Στην περιοχή Δημητριάδα και στο νεκροταφείο της πόλεως εντός του ιερού της Πασικράτας με πλήθος αναθημάτων, εκ των οποίων κάποια είναι από τις Φθιωτίδες Θήβες , την Λάρισα την Κραννώνα και την Αζώρο και χρονολογούνται περί τα Ελληνιστικά χρόνια.
Στην υπόλοιπη Ελλάδα:
2) Στην περιοχή της Λοκρίδας, στην αρχαία πόλη Οπούντα των Λοκρών, στην αρχαία Νεμέα, στο Ασκληπιείο της Επιδαύρου, στην αρχαία Θήρα, στην αρχαία Κόπτο της αρχαίας Αιγύπτου!
3) Με βάση μελέτες ευρημάτων Ναών Ιερών και βωμών ή και γραμματειακών πηγών που ξεκάθαρα μιλούν για Ναούς Ιερά ή για Βωμούς της Θεάς Φεραίας Αρτέμιδος έχουμε στην Συκυώνα, στο Άργος και στην Αθήνα.
Οι αναφορές που κάνει ο Παυσανίας για τους Αργείους, είναι πως έλεγαν το ίδιο πράγμα που ισχυρίζονταν και οι Σικυώνιοι, ότι δηλαδή, το άγαλμα της Θεάς Φεραίας Αρτέμιδος είχε μεταφερθεί από τις Φερές.
Ο Ποιητής Καλλίμαχος στον Ύμνο του αναφέρει: "Πότνια Μουνιχίη Λιμενοσκόπε, Χαίρε Φεραίη"!!!
(Σημείωση: Ο Πλάτων στους Νόμους του, αναφέρει για την "Ενοδίαν" Ερμαία στήλη, στην περίπτωση της τυχαίας εύρεσης "θησαυρού" που έπρεπε να παραδοθεί στον Θεό των Δελφών Απόλλωνα. Δηλαδή ταυτίζει την Άρτεμη με τη Σελήνη και το φως της νύχτας, όπως ο Απόλλων Αγυιέας φωτίει την ημέρα. Στις Ερμαϊκές στήλες αναφέρεται και ως "Ερμής Ενόδιος". (Ο Πλάτων στους Νόμους του, αποφεύγει να ονομάσει τη Θεά, πως ήταν υπεύθυνη για την φύλαξη των εγκαταλελειμμένων στις Ερμαϊκές στήλες στους δρόμους και φρόντισε να επανέλθουν στον ιδιοκτήτη τους, επειδή στην νομολογία του αναφέρεται απρόσωπα στο Θείο. Τα αντικείμενα (Ερμαία) που άφηναν σε δρόμο με ή χωρίς την θέληση κάποιου δεν έπρεπε να μαζεύονται από τους ανθρώπους, αλλά να αφήνονται στη θέση τους, γιατί ήταν αφιερωμένα στη Θεά. ) Από εδώ, ίσως να προέκυψε και η έκφραση "έρμαια"= παρατημένα.
Από τις Ερμαϊκές στήλες εν μέσω της οδού, προέκυψε η ονομασία "Άρτεμις Ενοδία" και πολλοί μπερδεύονται.
4) Στις Συρακούσες η λατρεία της Φεραίας Θεάς Αρτέμιδος, διαπιστώνεται κι από έναν κρατήρα που βρέθηκε το 1968, σπασμένο σε 180 κομμάτια!!! Στο καλούμενο πηγάδι της Αρτέμιδος, κατά την διάρκεια ανασκαφών που έγιναν εξαιτίας της ανοικοδόμησης της εκκλησίας της Παναγίας, στην περιοχή της σύγχρονης νεκρόπολης των Συρακουσών, μαζί με πολλά άλλα ειδώλια και προτομές που παριστάνουν τη Θεά Άρτεμη ή την Περσεφόνη υπάρχει και μια μεγάλη προτομή που παριστάνει την Φεραία Θεά Άρτεμη!
5) Στην αρχαία πόλη Ίσσα, αποικία των Συρακουσών, αναφέρεται η λατρεία της Φεραίας Θεάς Αρτέμιδος!
6) Η Θεά Φεραία Άρτεμις, στην αρχαία πόλη Φερές, μαρτυρείται σε δύο αναθηματικές επιγραφές του 4ου αιώνα, με αναφορά σ΄ ένα επίσημο ιερό της Θεάς στην τοποθεσία Σκιά, όπου κόρες αγνές των Φεραίων υπηρετούσαν τη Θεά πριν από το γάμο τους.
Επί εποχής Μακεδόνων κυκλοφορούσε στην περιοχή το χρυσό νόμισμα και πολλά χρόνια μετά το θάνατό του Φιλίππου Β΄ και του Μεγάλου Αλεξάνδρου κατέλαβε την πόλη ο Δημήτριος ο Πολιορκητής. Στην περιοχή κυκλοφόρησαν νομίσματα και με την κεφαλή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, χρυσά και ασημένια:
Μετά από τον Δημήτριο Πολιορκητή στην πόλη το 191 π.Χ. εγκαθίσταται ο Ύπατος της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας Άκιος Γλαβρίωνας.
Στο μεσαίωνα και στη θέση της αρχαίας πόλης Φεραί, χτίστηκε το Βελεστίνο, μια κωμόπολη στην οποία γεννήθηκε ο σπουδαίος και γνωστός Έλλην, συγγραφέας, πολιτικός στοχαστής, επαναστάτης, πρόδρομος της ελληνικής επανάστασης του 1821, κι εθνομάρτυρας, εμπνευστής της απελευθέρωσης των Ελλήνων, ο Ρήγας Φεραίος ή Βελεστινλής!!!
